Wat versta jij onder ontspannen? Veel mensen denken dat urenlang rondzwerven op het internet, op zoek naar het leukste cadeau of de mooiste jurk, een vorm van ontspannen is.
Integendeel. Van al die prikkels word je alleen maar meer moe. En val je moeilijker in slaap. Wil je in korte tijd geestelijk en lichamelijk uitrusten, dan zijn er veel effectievere manieren.
Uit Noors onderzoek blijkt dat jongeren die overdag veel op een scherm kijken, moeilijker in slaap vallen en korter slapen. De psychologische stimulans die van beeldschermen uitgaat, zorgt ervoor dat het brein maar lastig in ruststand kan komen.
Googelen brengt je afleiding, maar dat is níet hetzelfde als ontspanning. Net zomin als voor je tv neerploffen ontspanning met zich meebrengt.
Wat helpt wel?
Wat zijn wel effectieve manieren om uit te rusten? Luister bijvoorbeeld naar (rustige) muziek, ga naar buiten en maak een wandeling, neem een warm bad of lekkere douche, doe een meditatieoefening, of lees een boek of tijdschrift.
Ook sporten helpt om spanning los te laten, maar doe dit liever niet te laat op de avond. Gun je lichaam de tijd om ’s avonds tot rust te komen.
Een effectieve manier om te ontspannen, die je eenvoudig thuis kunt doen, is het doen van ontspanningsoefeningen.
Bij een ontspanningsoefening word je door iemand anders geleid in je ontspanningsproces, waardoor je meer haalt uit je ontspanning. Het enige dat je zelf hoeft te doen, is je eraan over te geven.
Nut van ontspanningsoefeningen
In een ontspanningsoefening worden meerdere ontspanningstechnieken gecombineerd. Zo wordt je aandacht geleid, bijvoorbeeld naar je ademhaling.
Soms worden de spieren aangespannen en bewust weer losgelaten, van je hele lichaam, of van delen van je lichaam. Ook gebruik je je voorstellingsvermogen (“Voel maar hoe je rug steeds zwaarder aanvoelt”). En de in- en uitademing worden benut om spanningen steeds verder van je af te laten glijden.
We hebben de voordelen van het doen van ontspanningsoefeningen voor je op een rijtje gezet:
- Je helpt je eigen draagkracht vergroten en kunt dus meer aan
- Afhankelijk van het tijdstip van de dag kun je er beter door inslapen, of geeft een oefening juist nieuwe energie
- Als je lichamelijk ontspant, komen ook je gedachten tot rust
- Je leert beter voelen en luisteren naar je lichaam
- Je krijgt een beter inzicht in jezelf, en waarom je de dingen doet zoals je ze doet
- Je neemt makkelijker afstand van zorgen, piekergedachtes en problemen uit het dagelijks leven
- Je leert spanning eerder herkennen, zowel geestelijk als lichamelijk
Het is een goed idee om verschillende ontspanningsoefeningen af te wisselen. Zo ervaar je welk type van ontspanningsoefening het beste bij je past.
Belangrijk is de bereidheid om ermee aan de slag te gaan. Als de spanning zich bij jou in de loop van jaren heeft opgebouwd, dan kost het oefening om deze spanning ook weer kwijt te raken. Dit lukt uiteraard niet in een keer.
Na een poosje met enige regelmaat ontspanningsoefeningen te hebben gedaan, merk je dat de rust en ontspanning na een oefening groter is geworden. Je kunt zo voorkomen dat teveel spanning zich bij jou opbouwt.